خریداران بتن آماده باید از کیفیت محصول اطمینان حاصل نمایند. سازمان ملی استاندارد ایران و سازمان نظام مهندسی نیز وظیفه نظارت بر کیفیت و تست مقاومت بتن آماده را بر عهده دارند. در نتیجه خریدار موظف به هماهنگی با آزمایشگاه همکار استاندارد جهت نمونه گیری از بتن آماده و تست مقاومت فشاری آن در سنین مختلف می باشد. متاسفانه برخی از تکنسین های آزمایشگاه بتن با روش های استاندارد نمونه گیری و نگهداری آزمونه های بتنی بطور کامل آشنا نیستند و اشتباه آنها در نمونه گیری و نگهداری آزمونه ها میتواند مشکلاتی برای خریدار ایجاد کند. بنابراین خریدار حق دارد تا روش های صحیح نمونه گیری و نگهداری و تست بتن را فرا گرفته و ضمن کنترل عملکرد آنها در صورت بروز خطا به ایشان تذکر دهد.
نمونه گیری استاندارد از بتن آماده
طبق استاندارد های 3206 ، 3205 ، 3203-2 ، 3201-1 ، 11268 ، 7516 ، 6044 ایران نمونه گیری از بتن آماده ، عمل آوری آزمونه ها ، انجام آزمایش مقاومت فشاری و سایر آزمایشات مرتبط با بتن ریزی در پروژه ها باید طبق اصول ذکر شده در این برگه انجام گیرد. در غیر این صورت قابل استناد نبوده و واحد آزمایشگاه باید در خصوص ایرادهای نمونه گیری و عمل آوری پاسخگو باشد.
- 1-قالب نمونه گیری باید تمیز و عاری از هرگونه بتن و مواد سیمانی باشد.
- 2-ابعاد قالب باید ثابت و استاندارد باشد. استفاده از قالب های پیچی مشروط به اندازه گیری دقیق ابعاد آن است.
- 3-تعداد آزمونه های مورد قبول در هر سری نمونه گیری باید 2 آزمونه جهت تست مقاومت فشاری 28 روزه، 2 آزمونه جهت تست 7 روزه ( نمونه آگاهی ) ، یک آزمونه جهت تست 90 روزه طبق توافق کارفرما و واحد تولیدی باشد.
- 4-استفاده از روغن سوخته و سایر مواد نفتی به جای روغن قالب مجاز نمی باشد.
- 5-روغن قالب به صورت یک لایه بسیار نازک تمامی سطوح را پوشانده و روغن اضافی باید از داخل قالب ها تخلیه شود.
- 6-تغییر در طرح اختلاط بتن بر خلاف مفاد قرارداد فروش به هیچ عنوان مجاز نبوده و آزمایشگاه ضمن هشدار به خریدار یا نماینده او در خصوص پیامد های بعدی باید وقایع را ثبت نموده و گزارشات را به صورت مستند بایگانی نماید.
- 7-در صورت ایجاد هرگونه تغییری که در محل تخلیه به دستور پرسنل منتصب به خریدار انجام گیرد ، آزمایشگاه باید ابتدا از بتن ارسالی توسط کارخانه ( بدون تغییر ) نمونه گیری را انجام داده و سپس نمونه دوم را از بتن تغییر یافته برداشت مینماید تا نتایج با یکدیگر قابل مقایسه باشد. (تغییر شامل اضافه کردن آب ، سیمان ، افزودنی یا مواد پودری و … می باشد)
- 8-واحد آزمایشگاه موظف به ثبت وقایع و مستندات آزمایش ها در پروژه بتن ریزی ( بصورت عکس و فیلم ) می باشد.
- 9-انجام آزمایش اسلامپ و ثبت نتیجه در هنگام نمونه گیری الزامیست.
- 10-آزمونه ها باید در محل صاف و تمیز قرار گیرد.
- 11-برداشت نمونه از یک سوم ابتدا تا یک سوم انتهای بتن در حال تخلیه در یک تراک میکسر مجاز است.
- 12-نمونه در سه مرحله از بتن در حال تخلیه هر تراک میکسر برداشته می شود.
- 13-قبل از پر کردن آزمونه ها باید نمونه در داخل وسیله حمل نمونه به خوبی مخلوط شود.
- 14-استفاده از وسایل غیر مرتبط و آلوده جهت نمونه برداری و نمونه گیری مجاز نمی باشد.
- 15-مجموع عملیات نمونه گیری ، انجام آزمایش اسلامپ و پرکردن آزمونه ها نباید بیش از 15 دقیقه به طول انجامد.
- 16-تا زمان انتقال آزمونه ها به آزمایشگاه ، در محلی ایمن و دور از تابش مستقیم آفتاب و گرد غبار کارگاه نگهداری می شوند.
- 17-آزمونه ها باید ترجیحا با پوششی ایزوله از وزش باد ، سرما و گرما محافظت شود.
- 18-آزمونه ها حداقل باید به مدت 14 ساعت در محل کارگاه نگهداری شده و حداکثر طی مدت 48 ساعت باید به آزمایشگاه جهت عمل آوری در حوضچه ها انتقال یابند.
- 19-در هنگام حمل آزمونه ها و جهت خروج آنها از قالب نباید ضربه و تکان های شدید وارد شود.
- 20-آب حوضچه های عمل آوری باید تمیز و عاری از هرگونه مواد مضر باشد.
- 21-دمای عمل آوری آزمونه ها برابر 22 درجه سانتی گراد با دو درجه نوسان می باشد.
- 22-انجام آزمایشات مقاومت فشاری باید با حضور نماینده خریدار یا با ثبت مستندات عکس و فیلم صورت پذیرد.
- 23-نتایج آزمایشات مقاومت فشاری بدون تغییر در اختیار خریدار قرار می گیرد.
- 24-در صورت کم بودن مقاومت فشاری نسبت به رده خریداری شده ، نمونه های شاهد در آزمایشگاه ثالث و مورد تایید طرفین قرارداد با حضور نماینده خریدار و فروشنده آزمایش خواهد شد.